Week 1: "Tewali Buzibu!"

De eerste week zit er alweer op: time flies when you’re having fun! Deze week stond vooral in het teken van het leren kennen van de omgeving, de mensen, de Ugandese onderzoekers - door middel van teambuildingworkshops -, de Ugandese manieren, de cultuur, het klimaat etc. Dat leren kennen vergt hier vooral heel veel tijd. We zitten redelijk aan de rand van de stad en dus ver van alles vandaan. Dat betekent dat als we ergens heen willen, we een aantal keuzes hebben: 1) we kunnen een taxibusje bellen, wat ons dan “binnen een halfuur op komt halen”, 2) we kunnen een boda-boda driver bellen, die ons dan “binnen een halfuur op komt halen” en 3) we kunnen 35 minuten lopen naar de dichtstbijzijnde plaats waar je opgepikt kunt worden door één van de vele tientallen taxibusjes die rondrijden en fungeren als “local busses”. De aanhalingstekens bij optie 1 en 2 representeren hetgeen wat ze hier African time noemen, oftewel: men neemt het hier niet zo nauw met afspraken. Dat hadden we de eerste dag al gemerkt, maar afgelopen week al helemaal (inmiddels heb ik hier ook een gezegde voor geleerd: “Tewali buzibu”, oftewel: Hakuna Matata, no problem, als het vandaag niet gebeurt, dan wel een andere keer!).

Optie 1, het taxibusje, hebben we als eerste geprobeerd: we hebben welgeteld een bescheiden 4,5 uur gewacht tot ze er waren. Half 1 werd namelijk half 2 (“pff dit duurt wel heel lang hoor”), half 3 (“nu zijn we eigenlijk wel klaar met die african time…”), half 4 (“zouden ze überhaupt nog komen?!”)… en om half 5 stonden ze dan eindelijk voor de poort. Onze dag kon beginnen! Optie 2 hebben we inmiddels ook uitgeprobeerd, en dit keer hoefden we maar een uur te wachten, yes! Met de boda-boda drivers (een soort motor-taxi’s) zijn we naar centraal Kampala gegaan: een rit van 1,5 uur heen en 1,5 uur terug en wát een prachtig uitzicht hadden we! Ik ben er, by the way, achter gekomen dat het verkeer hier gewoon 1 grote puzzel is: geen plekje weg wordt onbenut gelaten. Als je niet links om de auto voor je heen kan, dan vast wel rechts. En het maakt niet uit of de auto’s in de file staan, dan lopen de voetgangers, en rijden de fietsers/boda’s, er op een of andere manier wel tussen, tussendoor of langs. Zelfs als dat betekent dat je helemaal schuin moet gaan hangen op je boda omdat rechts een auto is en je bijna met je spiegel ertegenaan zit, maar links een stoepje zit waar je niet overheen kan. Daarnaast: in tegenstelling tot het normale leven, is wachten in het verkeer absoluut niet van toepassing. Maar, afgezien van dit nieuwe inzicht, was de boda-rit echt iets wat ik niet snel zal vergeten: we hebben ontzettend veel kunnen zien, omdat we zowel door kleine wijkjes als over de grote wegen hebben gereden: langs vervallen huisjes, langs grote bedrijven, luxe autogarages, enorm grote markten waar het stikt van de mensen, langs de slums (sloppenwijken)… In Kampala woont arm en rijk af en toe tegenover elkaar en je zou bijna willen dat je een extra paar ogen had om tegelijkertijd naar links én rechts te kunnen kijken. De kleur van de grond, het frisse windje wat van het victoria-meer afkomt, de brandende zon… Ik vind het hier prachtig en ben blij dat ik hier nog even mag zijn!

Optie 3 heb ik gisteren uitgetest: samen met Ilse en Yvette ben ik na de wandeling door Bweyogerere (onze wijk) bij de bus aangekomen, en daarmee naar het hockeyveld afgereisd. We waren namelijk via via uitgenodigd om een team jonge hockeyende kids te coachen. We hebben heel veel plezier gehad met het proberen te communiceren met drukke, 6- tot 8-jarige Ugandese kindjes die, als het fluitje klonk, met z’n 12-en bovenop de bal sprongen en daar niet echt iets mee opschoten. Mijn team heeft helaas verloren, maar ze waren heel schattig enthousiast en ik heb nog nooit in mijn leven zoveel high-fives in korte tijd gegeven. Daarna hebben we zelf nog mee gehockeyed met een iets ouder team (12-14 jaar schat ik zo), wat ertoe leidde dat wij als blanke, in de volle zon sportende Muzungu’s (blanken) levend aan het verbanden waren en het toch een verstandiger plan was om even de schaduw in te gaan. Desalniettemin een hele leuke, once-in-a-lifetime-ochtend. Meteen ook de aanbieding gekregen om mee te hockeyen in het vrouwenteam van Kampala volgende week: wie weet gaan we dit ook echt doen!

Het is erg gek hoe snel het leventje hier went: ik kijk al minder op van de houten, vervallen huisjes, alle kraampjes met gek uitziende (en ruikende…!) etenswaren, de Afrikaanse geur die in de lucht hangt (degenen die ook in Afrika zijn geweest zullen precies snappen wat ik bedoel), de mensen met jerrycan’s op hun hoofd… Ik blijf het bizar vinden dat nieuwe dingen zo snel “normaal” kunnen worden. Al kan ik nog niet wennen aan het aangestaard worden: eergisteren was ons hotel gebombardeerd tot de “Muzungu-zoo” en zijn we zo’n drie kwartier door 30 kinderen bekeken van achter een hek. We deden verder niets bijzonders, we zaten alleen: de een las in een boek, de anderen kletsen een beetje… We zijn echt 9 koninginnen en 1 koning hier en ik heb nu al gespierdere armen door het constant terugzwaaien naar iedereen die naar ons zwaait.

Vandaag (zondag) is de eerste dag sinds aankomst dat er niets gepland is en we zitten op dit moment in de zon heerlijk te lezen, muziek te luisteren en te genieten van het prachtige uitzicht wat we hebben vanaf ons dakterras. Afrika is zo gek nog niet! Volgende week begint het echte werk: elke ochtend Lugandese les, en ’s middags moeten we aan de bak met het ontwerpen van de questionnaires, de interviews en het opzetten van een onderzoeksplan voor de komende weken. Maar vandaag nog niet: vandaag ga ik genieten van het heerlijke weer hier. Naar wat ik heb vernomen is het in Nederland nu ook prachtig, fijn! ☺ Geniet van het terrassen en van de zon. Heel veel liefs vanuit Kampala!